Synthese
Als al de data overzichtelijk zijn weergeven is de volgende stap om deze data te interpreteren.
Wat vertellen de data ons over de grootte van de impacts? Hoe zijn de impacts verdeeld over de verschillende belanghebbenden?
In de meest pure vorm is deze output een synthese en combinatie van outputs uit eerdere stappen:
- Beschrijving (evt. visualisatie) van het project en de scenario's
- Overzicht van de impacts
- Kwantificering/kwalificering van de impacts (euro’s, jobs, ton, soorten, maatschappelijk belang...)
- Kwalitatieve beoordeling van het effect/verschil tussen scenario's: zeer negatief///zeer positief
- Beoordeling van betrouwbaarheid/zekerheid van deze beoordeling: zeer laag////zeer hoog
- Argumentatie betrouwbaarheid, inclusief bronvermeldingen of data/modellen
- Vermelding van noden voor verder onderzoek (bijvoorbeeld grote negatieve impact en lage betrouwbaarheid)
- Korte beschrijving van maatschappelijke verdeling van deze impacts: wie draagt de lasten en lusten
Afhankelijk van het proces of project kan dit in een presentatievorm zijn (bijvoorbeeld voor het faciliteren van discussie of beoordeling met een stakeholdergroep) een rapport/brochure (bijvoorbeeld. bij kenbaar maken van de keuze voor een project), of een bijlage in tabelvorm. In ieder geval is het essentieel dat de inputs van de vorige stappen hier duidelijk in zijn terug te vinden, zowel voor legitimiteit als voor betrouwbaarheid. Het voorzien van een objectiveerbaar overzicht is de kroon op het eerdere werk. Een ‘gekleurde’ of niet-transparante lezing van de informatie uit eerdere stappen kan het project ernstige schade toebrengen, terwijl een ‘eerlijk’ overzicht van positieve en negatieve impacts de deur kan openen naar het zoeken van oplossingen voor knelpunten.
Wat kan uit de synthese afgeleid worden?
- Effecten van het project, hun grootte en belang, duidelijke beschrijvingen; en welke informatie erover is/werd geraadpleegd.
- Distributie-effecten: wie draagt de lasten en wie de baten. Dit is niet enkel relevant om aan te duiden tussen groepen actoren maar ook binnen actorengroep zelf: zijn het bijvoorbeeld enkel de sociaal zwakkere groepen die nadeel ondervinden? Of ondergaat de levering van de ecosysteemdienst enkel in een bepaalde deel van het gebied een verandering?
- Noden voor verder onderzoek of aandacht
- Knelpunten voor vermijden/compenseren van negatieve impacts voor bepaalde stakeholder(groepen)
- (indien relevant) Een beargumenteerde keuze en randvoorwaarden voor een bepaald scenario
Toets deze synthese af bij belanghebbenden
Voor transparantie en betrouwbaarheid is het goed dat naast de resultaten ook de belangrijkste assumpties en onzekerheden worden gepresenteerd. Doe dit ter ondersteuning van het beslissingsproces op een systematische en duidelijke wijze. Argumenten voor het project moeten op een overtuigende, maar ‘unbiased’ manier worden weergegeven.
Volgende tips kunnen handig zijn:
- Vind uit wat ‘impact’ betekent voor diegene waarmee je communiceert.
- Wees open over hoe je tot de keuzes van impacts kwam en hoe je deze hebt gemeten.
- Help belanghebbenden de redenering achter de berekeningen begrijpen zodat ze bruikbare feedback kunnen geven. Leg duidelijk de gemaakte assumpties uit.
- Maak gebruik van hun feedback. Is dit hoe ze het in realiteit ervaren? Hebben we variabelen of data gemist? Laat hen weten wat je meeneemt uit de discussie.
- Bevraag wat zij voorstellen om zeker te zijn dat de gewenste impact wordt bekomen of vermeden.