Wat is een sociaaleconomische impactanalyse?
Een SEIA is een methode om de veranderingen die een natuurherstel- of -ontwikkelingsproject meebrengt voor de lokale economie en samenleving in beeld te brengen. Een SEIA kan voor, tijdens en/of na een project worden uitgevoerd. Terwijl een ex-ante analyse een inschatting maakt van de verwachte impact van een scenario zal een ex-post analyse gebaseerd zijn op de observatie, waardering en/of meting van de daadwerkelijke verandering na het project.
Afhankelijk van de noden en de beschikbare middelen kan een SEIA eerder verkennend zijn van aard dan wel diepgaand. Een verkennende SEIA brengt de belangrijkste impacts in kaart op basis van een snelle screening. Dit soort SEIA is vooral nuttig bij het indienen van een subsidieaanvraag en/of de opmaak van het projectplan. De uitvoering van een meer diepgaande SEIA, waarbij een grondige analyse van de verschillende impacts op alle belanghebbenden plaatsvindt, heeft een rol als managementinstrument om de impacts te voorspellen en te monitoren, en op basis daarvan de relaties met belanghebbenden te beheren en zo nodig het project bij te sturen.
Waarom een sociaaleconomische impactanalyse uitvoeren?
Hoewel de uitvoering van een SEIA in bepaalde gevallen een verplichting is, zijn er meerdere redenen waarom een SEIA nuttig kan zijn:
● In beeld brengen en analyseren van de impact van het project op de lokale economie en samenleving. Inzicht in de impacts van het project laat toe om besluitvorming over het project te onderbouwen en het project, indien nodig, bij te sturen om mogelijke negatieve impacts te minimaliseren en positieve impacts te maximaliseren. Zo kan er gezocht worden naar projectvarianten die de economische, milieu-gerelateerde en sociale doelstellingen realiseren.
● Aantonen en communiceren van het maatschappelijk belang van een project. Voor natuurontwikkelingsprojecten waar publiek geld naar toe gaat kan het belangrijk zijn om aan te tonen dat biodiversiteit verhogen niet enkel geld kost, maar ook maatschappelijke baten voortbrengt, zoals bijvoorbeeld een betere luchtkwaliteit, recreatiemogelijkheden, werkgelegenheid ….
● Beheren van relaties met de belanghebbenden van een project. Doordat een SEIA inzicht verschaft in de belanghebbenden en hun belangen, kunnen de impacts op deze verschillende belanghebbenden opgevolgd worden. Hieraan kunnen dan gepaste acties verbonden worden door in gesprek te gaan met hen. Het in kaart brengen van verschillende reacties op veranderingen kan ook uitvoerders van toekomstige projecten helpen door reeds te anticiperen hierop. Gezamenlijke belangen inzichtelijk maken bij partners en andere belanghebbenden. Dit helpt om publieke steun en participatie te verwerven voor milieu- en natuurinitiatieven.